Park Ciutadella

Napisał Piotr
30 min aby przeczytać

Park Ciutadella (czy Parc de la ciutadella Barcelona)

Park ciutadella (kat. Parc de la Ciutadella ) umiejscowiony jest w dzielnicy Ciutat Vella (stare miasto) w Barcelonie. Przez wiele lat był to właściwie jedyny publiczny park w Barcelonie. Został utworzony na terenach dawnej Cytadeli – stąd jego nazwa. Wybudowany był na wzór ogrodu Luksemburskiego z Paryża. Zaprojektował go José Fontseré a otrawcie parku ciutadella dla mieszkańców miasta nastąpiło w 1881 roku. Z kolei kilka lat później bo już w 1888 roku, na jego terenie zorganizowano Wystawę światową (dzisiejsze Expo).

Park ciutadella mieści się w Barcelońskiej dzielnicy La Ribera, pomiędzy stacją kolejową Franca , Łukiem Triumfalnym i Villa olimpica (Wioską Olimpijską). Posiada aż dziesięć wejść i ma powierzchnię aż 17,42 ha (lub 31 ha wraz z barcelońskim zoo). Jest to największy park miejski w Barcelonie po parku Montjuic.

W parku jako pozostałości po cytadeli znajdziemy również kilka budynków które dziś pełnią już zupełnie inne funkcje. I tak zobaczymy tutaj dawny budynek Arsenału broni przerobiony obecnie na siedzibę parlamentu Katalonii, Niewielki kościół czy dawny budynek gubernatora przerobiony na szkoła (IES Verdaguer), oprócz tego w Parku ciutadella mieści się też obecnie remontowany budynek muzeum Nauk przyrodniczych, Umbracle i Palmiarnia. To tu znajduje się również barcelońskie zoo. Park ciutadella uświetnia dodatkowo wiele rzeźb co czyni go swoistym skansenem sztuki.
W 1951 roku park ciutadella został uznany za zabytek historyczno-artystyczny i od tamtego momentu wpisany jest do rejestru dóbr kultury o znaczeniu narodowym katalońskiego dziedzictwa oraz do rejestru dóbr kultury hiszpańskiego dziedzictwa

Historia

Park Ciutadella i jego historia

Teren, na którym mieści się Park Ciudadela, znajduje się w sąsiedztwie dzielnicy la Ribiera. W czasach średniowiecza obszar ten znajdował się poza murami miasta będąc zarazem dzielnicą rybaków i żeglarzy. Głównymi budynkami owej dzielnicy były kościół Santa Maria del mar czy nieistniejący już klasztor San Antonio y Santa Clara.

Wojna o sukcesję i jej konsekwencje – rys historyczny

W 1700 roku bezpotomnie umiera hiszpański król Karol II zwany „zaczarowanym” (ze względu na swoje liczne wady psychiczne i fizyczne w tym bezpłodność). Śmierć króla spowodowała napiętą sytuację w Europie oraz zapoczątkowała konflikt o sukcesję dając początek wojnie. Głównymi aktorami rozgorzałego konfliktu były wielkie mocarstwa europejskie: Francja z pretendentem do tronu Felipe de Borbón – przyszłym królem Felipe V (Filip 5) i święte cesarstwo rzymskie z pretendentem do tronu Karolem – przyszłym cesarzem Karolem VI

Katalonia początkowo opowiedziała się za Felipe, który w 1701 roku przed Kortezami zaprzysiągł konstytucje katalońskie. Jednak niedługo później pewne wydarzenia popełnione przez wicekróla Antonio de Velasco, spowodowały zwrot i niechęć katalońskich przywódców do francuskiego monarchy powodując w 1705 r przejście ich na stronę Karola.

Filip V z pomocą armii próbował odzyskać katalońską stolicę w 1706 roku. Oblegał miasto zarówno drogą lądową jak i morską, pomimo tego nie udało mu się zdobyć Barcelony i został został zmuszony do wycofania się. Kiedy wydawało się że dla Katalończyków szala przechyla się na korzyść Karola, sukces armii francuskiej w bitwach pod Almansą (1707), Brihuega i Villaviciosa (1710) i ostateczne wycofanie się wojsk Karola po jego intronizacji na Cesarza w 1711r, ponownie otworzyło drogę do podbicia Katalonii. Barcelona przetrwała długotrwałe oblężenie trwające aż 14 miesięcy by 11 września 1714 r poddać miasto i utracić swoją niepodległość

Aby stłumić ewentualne zamieszki i utrzymać miasto pod ścisłą kontrolą, Filip V zlecił budowę, Cytadeli mającej być integralną częścią kompleksu wojskowego. Wraz z wojskową twierdzą znajdującą się na wzgórzu Montjuic miała on zdominować i utrzymać pod kontrolą miasto. Budowę Cytadeli przeprowadził w latach 1716-1751 Flamandzki inżynier wojskowy Joris Prosper van Verboom, tworząc na wzór francuski pięcioboczny murowany bastion, z dołem ochronnym i esplanadą oddaloną o 120 m między murami a otaczającymi ją budynkami. 

Do wybudowania cytadeli konieczne było zburzenie części dzielnicy La Ribera. zburzono ok 1200 domów, przebudowano kanały dostarczające wodę a także zburzono kilka budynków o znaczeniu artystycznym i historycznym w tym wspomniany wcześniej klasztory San Agustín y Santa Clara, kościół de Santa Marta czy hospicjum Montserrat. Łącznie eksmitowano około 4500 osób, które nie tylko nie otrzymały żadnych odszkodowania ale po prostu pozostawiono je samym sobie. W późniejszych latach część z wysiedlonych mieszkańców znalazła nowy dom w dzielnicy Barceloneta. Była to nowo postwstała zabudowa którą po 3 dziesięcioleciach od wybudowania cytadeli została utworzona na terenach przyległych do miasta, odzyskanych bezpośrednio z morza

Cytadela

Cytadela składała się z pięciu bastionów (Króla, Królowej, Księcia, Don Felipe i Don Fernando), połączonych murami pomiędzy którymi znajdowały się rewaliny. W sąsiedztwie cytadeli znajdowały się także dwie inne nieco mniejsze fortyfikacje: Fort Pio i Fort Don Carlos. 

Wchodząc na główny plac cytadeli nie sposób było nie zauważyć wieży górującej nad tym ponurym kompleksem budynków wojskowych. Dawna dzwonnic kościoła Santa Clara po kilku przebudowach odnalazła nowe zastosowanie stając się wieża San Juan i służącej jako więzienie. Gdybyśmy będąc wówczas na placu rozglądneli się wokół, oprócz wieży dostrzeglibyśmy również inne zabudowania jak choćby koszary czy budynki żołnierzy ale bez wątpienia wyróżnić należałoby wśród nich arsenał, kaplicę i pałac gubernatora. 

Z Upływem czasu Cytadela stała się swoistym symbolem represji i terroru w mieście. Stracono w niej licznych więźniów politycznych, a w latach 1828-1830  Generał Carlos rozpoczął brutalne represje skierowane przeciw liberałom. Pomimo braku dowodów i bez przeprowadzonych procesów skończyły się one setkami egzekucji i tysiącami wyroków więzienia. 

W 1841 r. powołano la Junta de Vigilancia która za przyzwoleniem ówczesnego generała Espartero rozpoczęła pracę nad rozbiórką twierdzy, jednak nieudany zamach stanu przeprowadzony w Pampelunie spowodował przerwanie tej inicjatywy i zmusił radę do odbudowy rozebranych część twierdzy, prace te trwały aż do ​​1850 roku.

Rozbiórka cytadeli

Kolejne lata przyniosły zmiany w architektonicznym krajobrazie miasta. W 1854 r. rozebrano średniowieczne mury miejskie, oraz zaczęto rozbudowywać i poszeżać miasto o nową dzielnicę Eixampla. Choć samo zburzenie murów miejskich nie wpłyneło jeszcze na cytadelę.

Nowa dzielnica oparta o projekt urbanistyczny Ildefonsa Cerda sporządzony w 1859 roku zakładała zamknięty układ między wzgórzem Montjuic a rzeką Besos z systemem prostoliniowych ulic które wyznaczały tereny pod zabudowę. Wg. planu teren cytadeli miał zostać zabudowany za wyjątkiem niewielkiego fragmentu który miał zostać przeznaczony na park, Jednak ta część planu Cerdy nigdy nie została zrealizowana.

Na skutek rewolucji wrześniowej z 1868 roku ponownie otworzyła się możliwość zburzenia Cytadeli: 12 grudnia 1869 r. rząd generała Prima zatwierdził dekret przekazujący cytadelę miastu pod warunkiem, że tereny te zostaną przeznaczone na ogrody miejskie, a koszty rozbiórki pokryje w całości Rada Miasta. Wykonanie prac rozbiórkowych zlecono miejskiemu architektowi Antonio Rovira y Trias, a zaczęto je wykonywać od wyburzenia wieży San Juan czyli wojskowego więzienia znajdującego się na głównym placu Cytadeli. Z pierwotnej twierdzy do dziś pozostały jedynie: kaplica (obecna parafia Castrense), pałac gubernatora (dziś szkoła średnia, IES Verdaguer) oraz arsenał, obecna siedziba Parlamentu Katalonii.

Projekt parku ciutadella

Kiedy rozbiórka cytadeli stała się faktem wielu architektów i mistrzów budownictwa przedstawiło radzie miejskiej swoje wizje i koncepcje zabudowy nowopowstałej przestrzeni. Wszystkie je łączyła idea dużej otwartej przestrzeni rekreacyjnej połączonej z budową pałacu wystawowego. 

W związku z tak dużym zainteresowaniem rada miasta zdecydowała się na ogłoszenie konkursu na projekt parku ciutadella mającego powstać w miejscu dawnej cytadeli. Komisja Rady Miasta pod przewodnictwem Francisco Rius y Taulet, w 1871 roku ogłosiła otwarty konkurs. Nie obyło się jednak bez zgrzytu gdyż Jury komisji składało się głównie z polityków a niejasne przepisy oraz fakt że do konkursu mógł zgłosić się każdy bez względu czy był architektem czy nie wywołało nie małe zamieszanie wśród uczestników. Z drugiej strony pamiętać trzeba że zwycięstwo w konkursie nie oznaczało jeszcze przyznania prac.

19 marca 1872 roku zdecydowano się jednak aby unieważnić konkurs, a nagrodę przyznać Josepowi Fontsera za projekt pod tytułem „Ogrody są dla miast tym, czym płuca dla ludzkiego ciała”. Pojawiły się również podejrzenia, że konkurs został ustawiony a nagroda przyznana uznaniowo, kontrowersje rosły tym bardziej że Fontserè nie był architektem, ale mistrzem budowlanym, w efekcie czego nie mógł wykonywać robót publicznych, monumentalnych lub religijnych. Druga nagroda przyznana została mediolańskiemu architektowi Carlo Maciachiniemu, który przedstawił projekt bardziej akademicki, estetyczny, ale też niezwiązany z miejską tkanką, prawdopodobnie z powodu jej nieznajomości. 

Fontseré w swoim projekcie zaproponował rozległe ogrody służące wypoczynkowi obywateli inspirowane ogrodami europejskimi, takimi jak William Rent w Anglii, Andre la notre we Francji czy wille rekreacyjne w Rzymie i Florencji.

W jego projekcie znajdowały się liczne tereny zielone wraz z centralnym placem na którym miała znajdować się wielka hala wystawiennicza. Do tego w parku ciutadella planował on umieścić monumentalną fontanną, dwa jeziora, tereny leśne, a także różne budynki wraz z infrastrukturą towarzyszącą, m.in. market, rzeźnię, zbiornik na wodę czy żelazny most nad liniami kolejowymi. W parku miałoby też kilka budek serwisowych dla osób zajmujących się utrzymaniem zieleni.

Ten projekt parku ciutadella został zrealizowany jednak tylko w części, najważniejszym niewybudowanym elementem był wielki pałac w centralnej części parku, jak również z dwóch planowanych jezior zrealizowano tylko jedno. Pamiętać jednak należy że Fontseré w swoich planach nie przewidywał pozostawienia żadnego z budynków Cytadeli, co jak wiemy ostatecznie nie zostało zrealizowane. 

22 marca 1872 r. kierownictwo prac powierzono Fontserè a pierwsze prace przeprowadzono w 1873 r., Całość ukończono po 3 latach w ​​1886 r. Również z tym roku Fontseré został zastąpiony przez Elíasa Rogenta który miał przystosować park ciutadella do zbliżającej się Wystawy światowej.

Powolność prac spowodowana była kilkoma czynnikami ale najważniejsze z nich to fakt, że komisja nie zajmowała się projektem jako całością, ale stopniowo zatwierdzała częściowe prace, to z kolei ostatecznie doprowadziło do okaleczenia pierwotnego projektu Fontseré. Innym z czynników były problemy i trudności finansowe, a także spory prawne ze spadkobiercami dawnych właścicieli gruntów wywłaszczonych przez Filipa V pod budowę cytadeli.

Fontseré podczas budowy parku ciutadella współpracował z młodym Antinio Gaudim, który brał udział w konstruowaniu wielkiej fontanny (fontanna kaskada), jednego z głównych punktów parku. Zaprojektował on system hydrauliczny a także sztuczną grotę dla wodospadu. Na budowli możemy również zobaczyć 2 medaliony jego autorstwa umieszczone przy wejściu do dawnego akwarium.

Prawdopodobnie pracował również przy bramie wejściowej a także balustradzie pomnika Aribau, choć nie ma na to oficjalnego potwierdzenia.

W 1874 r. przywrócenie monarchii osłabiło pozycję Fontseré, który był republikaninem. W efekcie od następnego roku wszystkie jego projekty i prace musiały być wcześniej zatwierdzane przez Rovira y Trias. Oznaczało to na przykład, że projekt Fontseré dotyczący Muzeum Botanicznego został odrzucony i zastąpiony przez Muzeum Archeologii i Nauk Przyrodniczych Martorell. 

Kiedy burmistrzem miasta w 1881 r. został wybrany Riusa i Tauleta ponownie wznowiono prace w Parku i w kolejnych latach ukończono liczne porzucone prace, w tym fontannę kaskadę którą ostatecznie ukończono w 1882 r., Umbráculo ukończone w 1883 r. A w 1884 r. zdecydowano o utrzymaniu kilku budynków ze starej cytadeli by następnie przekształcić je w placówki muzealne i pałace wystawowe, to ostatecznie wyeliminowało z projektu Fontseria budowę wielkiego placu centralnego wraz pałacem. 

W 1888 r. wybudowano most łączący park ciutadella z morzem który umieszczono dodatkowo nad torami kolejowymi. Niestety jego stan techniczny po wojnie domowej w 1939 roku był tak zły że zdecydowano się go rozebrać i nie przetrwał on do naszych czasów.

Również w latach 80 XIX w. pojawiła się koncepcja aby prak miał nadać nico bardziej symboliczne znaczenie. W efekcie umieszczono w nim liczne pomniki jak ten generała prima czy Aribau a także różne umieszczone w różnych częściach parku popiersia zasłużonych i znamienitych Katalończyków.

Park naukowy

Park Cytadela został również pomyślany jako park naukowy mający służyć upowszechnianiu Wiedzy i nauki. W końcu postęp naukowy który dokonał się w XIX w. był wręcz ogromny. Dlatego cześć prac i budynków architektonicznych utworzonych wówczas w parku była odpowiedzią na ten stan. Tak powstała między innymi Umbracle, Palmiarnia czy stare muzeum Geologiczne ( Muzeum Martorell) i zoologiczne (zamek trzech smoków) (obecnie oba są w remoncie).

przedsięwzięcia te wraz z ogrodem zoologicznych do dnia dzisiejszego stanowią część Muzeum nauk przyrodniczych Barcelony a inspirację dla tych budynków Fontseré czerpał z paryskiego Jardin des Plantes.

Ponadto na terenie całego parku rozmieszczono liczne eksponaty naukowe, i tak znaleźć tu możemy:

  • Na zewnątrz Muzeum Martorell umieszczono szereg kamieni i skał różnego pochodzenia
  • Przed Umbracle znajdował się również park meteorologiczny, zaplanowany przez żeglarza, historyka i meteorologa Jose Ricart y Giralt w 1884 roku. Składał się on z kolumny meteorologicznej i marmurowego stołu na którym wypisane zostały odległościami między Barceloną a głównymi miastami świata. został on zaprojektowany wg. stylu Beaux-Artsi tzn. ma on punkt środkowy który w tym przypadku wskazuje Barcelonę oraz promieniście ułożone inne główne miasta świata wraz z podanymi odległościami
  • Kolumna meteorologiczna z kolei zawierała zegar słoneczny (na szczycie), a po bokach kolumny rozmieszczone były termometr, barometr i higrometr. Z kolei sama marmurowa kolumna w kształcie graniastosłupa wskazywała 4 punkty kardynalne (kierunki świata). Niestety ale umieszczone na kolumnie urządzenia nie przetrwały do dnia dzisiejszego
  • Po przeciwległej stronie parku zaplanowano z kolei umieszczenie replik prehistorycznych zwierząt, z których powstał jedynie Mamut , dzieło Miquela Dalmau z 1907 roku.
  • Na terenie Parku ciutadella został też wybudowany park geologiczny będący zarazem repliką góry montserrat, obecnie znajduje się on na terenie ogrodu zoologicznego.

Całość przedsięwzięć naukowych dopełniało utworzone na terenie parku akwarium oraz grota ze stalaktytami, obecnie niedostępna dla zwiedzających.

Wystawa światowa z 1888 r.

Pomysł zorganizowania Wystawy światowej (dzisiejszego Expo) w Barcelonie wyszedł od galicyjskiego biznesmena Eugenio Serrano de Casanova. Niestety nie był on w stanie samodzielnie przeprowadzić i sfinansować tego wydarzenia dlatego zwrócił się o pomoc do rady miasta która pod przewodnictwem Francisco Riusa y Taulet przejęła od niego organizację tego projektu. Wystawa początkow przewidziana była na rok 1887, ale opóźnienia w organizacji imprezy spowodowało jej przesunięcie na kolejny rok.

W związu z przygotowaniem do wystawy w dniu 30 kwietnia 1886 r. Fontseré został odwołany ze stanowiska głównego architekta i dyrektora ds. przebudowy parku. Miało to związek z jego niechęcią do zorganizowania wystawy na terenie Parku. Na jego miejsce powołany został Elías Rogent który będąc nowym architektem zmierzyć się musiał z licznymi problamami w tym m.in. ostateczne porzuconymi przez wojsko budynkami gdyż dopiero 4 września 1888 r. ostatni budynek wojskowy, arsenał broni, został przekazany Radzie Miejskiej. Rogent wykonał liczne prace infrastrukturalne na terenie parku, zwłaszcza w zakresie ogrodnictwa, oświetlenia i zaopatrzenia w wodę.

Wystawa światowa odbyła się między 8 kwietnia a 9 grudnia 1888 r. Wzięły w niej udział łącznie 22 kraje z całego świata, i odwiedziło ją około 2 240 000 zwiedzających. To niesamowite wydarzenie w dziejach Barcelony było niczym impuls który przyczynił się do znacznej poprawy infrastruktury całego miasta, pozwalając na ogromny skok modernizacyjny i rozwojowy. Był to też swoisty poligon doświadczalny nowo powstającego wówczas stylu artystycznego – modernizmu – który wraz z początkiem XX wieku zdominował nowe konstrukcje powstające w mieście.

Wystawa światowa rozwój miasta

Na wystawę zbudowano między innymi łuk triumfalny, zaprojektowany przez Jose Vilaseca a wśród licznych pawilonów wystawowych (w większości rozebranych po wystawie) zdecydowanie wyróżniał się Pałac sztuk pięknych oraz Pałac przemysłu. Uwagę przykuwał również pawilon kompanii transatlantyckiej autorstwa Antonio Gaudiego czy hotel Intercontinental Autorstwa Luisa Domenecka i Montanera. W starym porcie wybudowano również posąg Kolumba.

Zachowało się kilka budynków wybudowanych specjalnie na wystawę: Dom trzech smoków, palmiarnia, Muzeum Martorell czy Umbráculo.

Na pamiątkę odbywającej się wówczas wystawy w Packu ciutadella znajdziecie specjalną rzezbę poswęconą właśnie temu wydarzeniu

Czas po wystawie czyli co dalej

Po zakończeniu wystawy początkowa euforia z jaką podjęto się projektowania i zmian w parku znacznie opadła, wiele planów które miały zostać wówczas zrealizowane pozostało tylko w sferze projektów które nigdy nie wyszły poza kreślarskie deski. I tak panteon znamienitych Katalończyków, biblioteka katalońskich autorów, ogród botaniczny czy przebudowa przebudowa starego arsenału nie doczekały się realizacji.

Powrócono za to do pierwotnego projektu Fontseré i kolejne zabudowania choć z modyfikacjami były realizowane zgodnie z przyjętą wcześniej wizją. Park ciutadella nadal miał pozostawać miejscem rozrywki, kultury i symboliki katalońskiej. 

Pierwsze prace skierowane zostały na rozbiórkę pawilonów wybudowanych na światową wystawę. Pomimo trwających prac rozbiórkowych części z udało się przetrwała nawet do XX  wieku, np. Pałacowi Sztuk Pięknych czy nawie głównej Pałacu Przemysłu towarzyszyły mieszkańcom miasta jeszcze długie lata po zakończeniu wystawy. Prace toczyły się również przy odrestaurowaniu i scalaniu tych zabudowań, które miaływ parku pozostać a główne trudnościz którymi borykali się architekci polegały na odpowiednim wkomponowaniu terenu dawnego placu apelowego i półkolistej przestrzeni po Pałacu Przemysłu.

W pierwszych latach XX  wieku park ciutadella był przedmiotem licznych badań mających na celu ustalenie ostatecznych funkcji i lokalizacji w tkance miejskiej. Stary arsenał został odrestaurowany przez pere Falquesa latach 1904-1915 i przemianowany na Muzeum Sztuki Nowoczesnej.

W 1905 zrodził się również pomysł zorganizowania kolejnej międzynarodowej wystawy — która odbyła się dopiero w 1929 r. — dla której ponownie rozważano lokalizację w parku ciutadella, ostatecznie zdecydowano się na jej zorganizowanie na wzgórzu montjuic.

Za to od 1908 r. co roku w Pałacu Sztuk Pięknych odbywały się Igrzyska Kwiatowe, a na ich zwieńczenie umieszczano w pałacu popiersie poświęcone wybitnym postaciom z Katalonii, tworząc i nawiązując w ten sposób do starego projektu panteonu znamienitych Katalończyków. Zwyczaj ten utrzymywany był do 1913 r. kiedy przerwał go wybuch I wojny światowej. 

Z kolei w 1911 r. na starym placu apelowym cytadeli wybudowany został …park rozrywki „Saturno Park”. W tamtym czasie było to ulubione miejsce wypoczynku dla Barcelończyków którzy korzystają atrakcji, takich jak Kolejka górska Los Urales, Zjeżdzalnie Water Chutt, tor dla samochodzików elektrycznych czy tor wrotkarski Skating ring. Niestety park działał tylko do 1921 a po jego rozbiurce utworzono tu ogród w którym do dziś znajduje się owalny staw ze słynną rzeźbą Desconsuelo autorstwa Josepa Llimony

W 1927 roku dyrektor Parków i Ogrodów Barcelony nakazał rozbiórkę Pałacu Przemysłu, Odrestaurowano liczne budynki na terenie parku i przebudował nieco sam park ciutadella a także rozbudowano ogród zoologiczny.

W 1932 r. po przywróceniu Generalitatu na początku II republiki podjęto decyzję aby dawny arsenał broni przekształcić w siedzibę nowego Parlamentu Katalonii. Wówczas to powstał również plan aby wszystkie budynki w parku przekształcić na budynki administracyjne dla regionalnych instytucji, na szczęście plan ten nigdy nie został zrealizowany.

Po Wojnie domowej zburzono część budynków i infrastruktury zniszczonej w wyniku bombardowań, m.in. Pałac Sztuk Pięknych czy most łączący park z morzem. Arsenał ponownie stał się Muzeum Sztuki Nowoczesne, z kolei kościół który w 1934 roku pełnił funkcję Grobowca dla byłego przewodniczącego Generalitat Francesca Macia, został przekształcony w kaplicę wojskową. Pałac gubernatorski został z kolei przekształcony w gimnazjum dla dziewcząt.

Ponieważ w czasach dyktatury generała Franco park popadł w ruinę wywołało to reakcję barcelońskiej opinii publicznej, co z kolei doprowadziło do uznania parku ciutadella za ogród o znaczeniu historyczno-artystyczny, na mocy orzeczenia Akademii San Fernando w Madrycie.

Po przywróceniu demokracji arsenał znów stał się siedzibą parlamentu, a zgromadzone w nim zbiory sztuki przeniesiono do Narodowego Muzeum sztuki katalońskiej. Na tym etapie park przeszedł kilka modyfikacji których kulminacją byłaby lokalizacja w pobliżu parku Wioski Olimpijskiej zbudowanej na XXV igrzyska Olimpijskie w Barcelonie w 1992 r.

Na początku XXI wieku opracowywano różne projekty reform i rozbudowy parku, a jednym z głównych założeń było połączenie go z plażą, nie naruszając torów kolejowych biegnących do estacio Franca. W 2018 r. burmistrz Barcelony Ada Colau ogłosiła projekt, który oprócz połączenia parku z morzem obejmuje renowację Palmiarni, Umbracle i Zamku Trzech Smoków. 

Park ciutadella

1 Fontanna Kaskada
2 Altana Muzyczna transseksualnej Sonii
3 Rzeźba Mamuta
4 Jezioro
5 rzeźba Katalońskich wolontariuszy
6 Parlament Katalonii
7 Rzeźba Desconsuelo
8 IES Verdaguer
9 Kościół Garnizonowy
10 Pomnik Generała Prima na koniu
11 Wejście do zoo
12 Dama z parasolką
13 Umbracle
14 Muzeum Martorell
15 Palmiarnia
16 Zamek Trzech Smoków

Teren parku jest stałym miejscem dla wielu wydarzeń społecznych i kulturalnych odbywających się w Barcelonie. Jest to również niezwykle popularne miejsce demonstracji oraz aktów politycznych i protestacyjnych (szczególnie 11 września podczas święta La Diada) co związane jest z obecnością na tym terenie parlamentu Katalonii.

Park ciutadella i Fontanna Kaskada

Monumentalnych rozmiarów fontanna kaskada budowana była w latach 1875 i 1888 wg projektu José Fontsere, natomiast prace nad projektem hydraulicznym powierzone zostały Antonio Gaudiemu.

Fontanna składa się z centralnej części przypominającej łuk truimfalny do którego dołączone są 2 pawilony po bokach, do pawilonów dostać się możemy poprzez wielkie kamienne schody znajdujące się po bokach fontanny.

Przed fontanną znajduje się staw podzielony na 2 poziomy. w centralnej części fontanny znajduje się scena narodzin Wenus niesionej przez 4 konie. na szczycie fontanny z kolei znajduje się złoty rydwan (kwadryga) Aurory.

W obrębie fontanny znajduje się kilkanaście rzeźb wybitnych twórców z tamtego okresu

W tym rzeźby smoków z dolnym basenie pilnujących dostępu do Wenus, co ciekawe każdy ze smoków ma być nawiązaniem do innego zwierzęcia np. orła czy lwa

przy fontannie znajdują się również (nieco ukryte przez wzrokiem) symbole i znaki pozostawione przez ówczesnych masonów. I tak znaleźć tam możemy wielki kamień na którym zaznaczono obchody święta Fiesta de Arbol podczas których Barcelońscy masoni posadzili 3000 drzew w mieście!

Altana muzyczna

Altana muzyczna znajdująca się w Parku Ciutadella nie opodal fontanny kaskada związana jest z ciemnym momentem w historii miasta.  W 1991 roku w tym miejscu grupa neonazistów skatowała na śmierć transseksualną Sonie Rescalvo której w 2013 roku poświęcono ww. altanę muzyczną.

Główny plac

Stary plac apelowy Cytadeli został przebudowany w 1921 roku według projektu francuskiego architekta krajobrazu Jean claude Forestiera. choć sam projekt pochodził juz z 1916 r. to jego realizacja możliwa była dopiero w 1921 r., kiedy zlikwidowano znajdujący się na tym terenie park rozrywki saturno park

Projekt zakładał prostokątny plac pośrodku którego znajdował się owalny staw otoczony szeregiem klombów, które razem tworzą ten sam owalny kształt. Forestier wybrał na roślinność małe drzewa i krzewy, bardziej dopasowane do geometrii układu i wizualnej kontemplacji otoczenia. Na środku stawu znajdować się miała rzeźba Desconsuelo. Plac otaczały ostatnie zabudowania pozostałe po cytadeli czyli obecny Parlament, szkoła ICE i kościół garnizonowy

Park Ciutadella i ogród zoologiczny

Park ciutadella to również Barcelońskie zoo które otworzyło się w tym miejscu już 24 września 1892 roku a pierwsze zwierzęta pochodziły z prywatnej kolekcji Lluís Martí í Codolar, który miał je na swojej farmie w pobliskiej Horcie (dziś dzielnica Barcelony) Ogród został powiększony do 13 ha a także na przestrzeni czasu zmieniono nieco jego koncepcję na bardziej naukową i mającą na celu zachowanie ginących gatunków. ta zmiana objawiała się miedzy innymi zastąpieniem klatek wolnymi otwartymi wybiegami które odtwarzały naturalne środowisko zwierząt.

w 1966 roku barcelońskie zoo zyskało międzynarodowy rozgłos za sprawą płatka śniegu czyli białego goryla albinosa który trafił do Barcelońskiego ogrodu stając się po dziś dzień jego symbolem.

Obecnie główne założenia ogrodu zoologicznego w Parku ciutadella to konserwacja, badania i upowszechnianie wiedzy na temat zwierząt. Współpracuje z różnymi międzynarodowymi organizacjami w celu podtrzymania i reprodukcji zagrożonych gatunków, a także ma liczne programy odnawiania gatunków na wolności. Obecnie barcelońskie zoo jest domem dla około 400 gatunków i około 7500 okazów z całego świata.

Park ciutadella magiczny ogród Barcelony

Jak widzicie Park ciutadella ma nie tylko wspaniałą historię liczącą setki lat ale również jest to ważne miejsca tak kulturowe, jak i rekreacyjne dla mieszkańców miasta. Jeśli będziecie w Barcelonie koniecznie powinniście odwiedzić ten (prawie) największy w mieście park a na koniec zobaczmy jeszcze kilka zdjęć z tego niesamowitego parku

napiszcie w komentarzu jak podobał się wam park ciutadella i czy znaliście wcześniej jego historię

Przewodnik po Barcelonie

Jeśli z kolei wy wybieracie się do Barcelony, to koniecznie sprawdźcie nasz przewodnik po Barcelonie (w wersji cyfrowej!) Specjalnie przygotowane trasy poprowadzą was po ulicach Barcelony, odkrywając przed wami tajemnice i sekrety miasta Gaudiego!!!

Planując wyjazd do Barcelony, posłuchaj mojego podcastu lub jeśli zastanawiasz się co robić na miejscu, sprawdź mój kanał na YouTube!